معرفی و بررسی کتاب راهنمای جامع آینده نگاری: طراحی، اجرا، پایش و ارزیابی علی چاپرک
معرفی و بررسی کتاب راهنمای جامع آینده نگاری: طراحی، اجرا، پایش و ارزیابی علی چاپرک

راهنمای جامع آینده‌نگاری: طراحی، اجرا، پایش و ارزیابی (۱۴۰۰) — پژوهشگاه نیرو

نویسندگان: علی چاپرک، حمیدرضا افضلی

ناشر: پژوهشگاه نیرو (انتشارات پژوهشگاه نیرو) — سال انتشار: ۱۴۰۰

تعداد صفحات: حدود ۲۳۰+ صفحه (چاپ پژوهشگاه نیرو) — معرفی IROST: ۲۳۴ صفحه

کلیدواژه‌ها: آینده‌نگاری، طراحی راهبرد، مدل استاندارد، اجرای گام‌به‌گام، پایش و ارزیابی، SPI/هوشمندی راهبردی

چکیدهٔ تحلیلی (فارسی)

کتاب راهنمای جامع آینده‌نگاری مسیر کامل یک پروژه آینده‌نگاری را از مبانی نظری تا پیاده‌سازی، پایش و ارزیابی توضیح می‌دهد. بخش نخست با تشریح پیش‌فرض‌های معرفت‌شناختی، اجتماعی و سیاستی، مخاطب را از «ابزارگرایی سطحی» دور کرده و چارچوب نظری برای طراحی مداخله‌های آینده‌نگارانه فراهم می‌کند. بخش دوم، یک مدل استاندارد و عملیاتی ارائه می‌دهد: از پایش محیطی و اسکن افق، استخراج سیگنال‌های ضعیف، تدوین عدم‌قطعیت‌های کلیدی، تا طراحی سناریوهای چندمسیره، روش‌های دلفی و تحلیل گزینه‌ها، ترجمان سیاست و طراحی نقشه‌راه، و در نهایت پایش شاخص‌ها و ارزیابی پیشینی/پسینی.

رویکرد کتاب بر مشارکت ذی‌نفعان، یکپارچگی روش‌ها (کمی/کیفی) و یادگیری سیاستی تکیه دارد. نویسندگان با اتکا به تجربه‌ پروژه‌های ملی، سازوکارهای حکمرانی آینده‌نگاری (SPI)، نقش ساختارهای سازمانی، و الزامات پشتیبان (داده، تسهیل‌گری، اخلاق و شفافیت) را روشن می‌کنند تا چرخه تصمیم‌سازی مبتنی بر شواهد در سازمان‌ها تثبیت شود.

«راهنمای جامع آینده‌نگاری» اثری استراتژیک و کاربردی است که با ترکیب تئوری و عمل، مسیر روشن و ساختارمندی را برای پیشبرد پروژه‌های آینده‌نگاری در ایران فراهم می‌آورد. مطالعه این کتاب برای افرادی که می‌خواهند از ایده تا ارزیابی نهایی یک پروژه آینده‌نگاری را به‌طور کامل و علمی مدیریت کنند، به‌شدت توصیه می‌شود.

شیوهٔ ارجاع

چاپرک، علی؛ افضلی، حمیدرضا. (۱۴۰۰). راهنمای جامع آینده‌نگاری: طراحی، اجرا، پایش و ارزیابی. تهران: پژوهشگاه نیرو. دسترسی: سامانه انتشارات پژوهشگاه نیرو | نسخه الکترونیکی


Comprehensive Guide to Foresight: Design, Implementation, Monitoring & Evaluation (2021/2022) — NRI Press

Authors: Ali Chaparak, Hamidreza Afzali

Publisher: Niroo Research Institute (NRI Press) — Year: 2021/22 (1400)

Keywords: Foresight, Strategy design, Standard models, Step-by-step execution, Monitoring, Evaluation, SPI

Analytical Abstract (EN)

The book lays out a full-cycle foresight methodology: horizon scanning and weak-signal detection; elicitation of key uncertainties; multi-path scenario design; Delphi and expert elicitation; option appraisal and policy translation; and, finally, monitoring indicators and ex-ante/ex-post evaluation. It emphasises stakeholder participation, mixed-methods designs, and strategic policy intelligence (SPI) to institutionalise evidence-informed decision-making.

How to Cite

Chaparak, A., & Afzali, H. (2021/22). Comprehensive Guide to Foresight: Design, Implementation, Monitoring & Evaluation. Tehran: Niroo Research Institute (NRI Press). Available at: NRI Press | eBook

مراجع تکمیلی / Further Reading

  1. معرفی و بررسی کتاب در پایگاه آینده‌پژوهی IROST (جزئیات صفحه/سال/موضوعات). مشاهده
  2. صفحه کتاب در سامانه انتشارات پژوهشگاه نیرو (اطلاعات کتابشناختی و دسترسی). مشاهده
  3. نسخهٔ الکترونیکی برای مطالعه/خرید. Fidibo
  4. فهرست آثار نویسندگان در NRI Press: علی چاپرک | حمیدرضا افضلی
© [کنفرانس ملی آینده‌نگاری فناوری و نوآوری – ISC] — این صفحه مطابق با استانداردهای نمایه‌سازی و سئوی علمی آماده شده است.

سه شنبه 21 مرداد 1404 (2 ماه قبل )
پیچیدگی فزاینده و تغییرات سریع و روز افزون فناوری ها، نظام حکمرانی و برنامه‌ریزی بلندمدت در کشورها را با چالش جدی مواجه ساخته است و برنامه‌ریزی بلندمدت و راهبردی، مستلزم آگاهی از فرصت‌ها و تهدیدهای آتی و پیش‌نگری در خصوص شیوه رویارویی با آنهاست. هر کشوری برای مواجهه با مشکلات پیش رویش نیازمند پیش دستی در برخورد با رویدادهاست که این مهم با کمک بروندادهای آینده‌نگاری راهبردی تا حد زیادی ممکن می‌شود. ضمن اینکه خود فرایند آینده‌نگاری راهبردی به ایجاد نهادهای یادگیرنده کمک می‌نماید و از این طریق پیاده‌سازی برنامه‌های راهبردی و عملیاتی شدن سیاست‌های کلی نظام حکمرانی را تسهیل می‌کند. ما در این کنفرانس که به صورت ملی برگزار خواهد شد ابتدا به مفاهیم کلیدی حکمرانی و آینده نگاری راهبردی فناوری و نوآوری خواهیم پرداخت و سپس نقش آینده نگاری راهبردی در تعالی و تکامل حکمرانی مورد بازشناسی قرار خواهیم داد. به عبارت دیگر این کنفرانس ضمن پرداختن به مفهوم شناسی حکمرانی و آینده‌نگاری راهبردی فناوری و نوآوری را بررسی می‌کند که چگونه آینده نگاری راهبردی در تعییرات سریع فناوری و نوآوری به چالش های برنامه ریزی کلان در نظام حکمرانی کشور پاسخ می دهد.
سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران