«تثبیت و جهت‌دهی آینده‌پژوهی صنعت برق»

• نویسندگان: علی چاپرک، رضا حافظی

• مجری پروژه: حمیدرضا افضلی

• ناشر: پژوهشگاه نیرو

• سال انتشار: ۱۴۰۱

• موضوعات کلیدی: آینده‌پژوهی، سیاست‌گذاری صنعت برق، بازنگری اسناد، مدل‌های پیش‌بینی و آینده‌نگاری، توسعه استراتژیک

پژوهشگاه نیرو در سال ۱۴۰۱ پروژه‌ای کلیدی با عنوان «تثبیت و جهت‌دهی آینده‌پژوهی صنعت برق با رویکرد بازنگری اسناد» را به سرانجام رساند؛ تلاشی هدفمند برای ارزیابی فعالیت‌های پیشین، بهبود ساختارها و هم‌راستا کردن برنامه‌های آینده‌نگاری با مأموریت‌های کلان صنعت برق کشور.

این طرح با هدف ایجاد یک چارچوب جامع تجزیه و تحلیل، تمام تمرینات و پروژه‌های پیش‌بینی و آینده‌نگاری گذشته را بازبینی کرده و با شناسایی نقاط قوت و ضعف، به ارائه مدل‌ها و راهکارهای اجرایی برای آینده پرداخته است. تمرکز اصلی، ایجاد انسجام میان برنامه‌های تحقیقاتی گروه‌های مختلف و فراهم کردن زیرساخت لازم برای تصمیم‌سازی مبتنی بر آینده‌های جایگزین بوده است.

آینده‌پژوهی به‌عنوان ابزار راهبردی

در این پروژه، آینده‌پژوهی به‌عنوان یک حوزه علمی معرفی شده که رسالت آن پیش‌بینی مسیرهای پیش رو، ارتقاء کیفیت زندگی، تحقق اهداف توسعه‌ای و بهینه‌سازی بهره‌برداری از منابع است. نگاه پروژه به آینده‌پژوهی فراتر از پیش‌بینی خطی و مبتنی بر داده‌های گذشته بوده و آن را فرآیندی مشارکتی می‌داند که با شناسایی سناریوهای متنوع، به کاهش ریسک تصمیمات کلان کمک می‌کند.

رویکرد سه‌مرحله‌ای

برای دستیابی به نتایج دقیق و قابل اتکا، سه مرحله اساسی دنبال شد:

1. مطالعه فعالیت‌های گذشته در حوزه آینده‌نگاری صنعت برق و استخراج تجربه‌های کلیدی.

2. تحلیل وضعیت موجود و شناسایی چالش‌ها، فرصت‌ها و شکاف‌های ساختاری.

3. طراحی ساختار و استراتژی‌های جدید بر پایه دانش کارشناسان و تجربه‌های بین‌المللی برای ارتقاء فرآیند آینده‌نگاری.

مسیر اجرایی پروژه

در فاز اجرایی، ابتدا پویش داخلی برای بررسی وضعیت موجود و طبقه‌بندی اسناد انجام شد. سپس با مطالعه مراکز مشابه و مقایسه الگوها، ساختار اسناد موجود مورد بازنگری قرار گرفت. در نهایت، ساختاری یکپارچه شامل دستورالعمل‌ها، فرآیندها و تاکتیک‌های عملیاتی تدوین شد تا به‌عنوان نقشه‌راه آینده‌نگاری صنعت برق مورد استفاده قرار گیرد.

دستاوردهای کلیدی

• طراحی مدل و ساختار پیشنهادی برای تلفیق و هماهنگی برنامه‌های آینده‌نگاری آتی.

• بهینه‌سازی ساختار گروه آینده‌نگاری برای پشتیبانی از اهداف کلان پژوهشگاه نیرو.

• ارائه تاکتیک‌ها و فرآیندهای عملیاتی برای توسعه و ادغام مطالعات مختلف.

اهمیت و تأثیرگذاری

اجرای این پروژه نه‌تنها موجب ارتقاء توانمندی‌های آینده‌پژوهی در صنعت برق می‌شود، بلکه الگویی عملی برای سایر صنایع در کشور نیز فراهم می‌آورد. با استفاده از نتایج این طرح، تصمیم‌گیران می‌توانند با دیدی بازتر و بر اساس سناریوهای متنوع، مسیر توسعه صنعت برق را ترسیم کرده و از چالش‌های پیش رو با آمادگی بیشتری عبور کنند.

دانلود خلاصه فارسی
دانلود خلاصه انگلیسی