گفت‌وگوی رسمی با آقای دکتر حاجی حسینی عضو شورای سیاستگذاری «کنفرانس ملی آینده‌نگاری فناوری و نوآوری و نقش آن در حکمرانی»

بسم الله الرحمن الرحیم. قبل از شروع گفتگولازم می دانم از جناب آقای دکتر عشوری و سرکار خانم دکتر شکرالله‌زاده، رئیس محترم سازمان و رئیس محترم پژوهشگاه فناوری‌های نوین، به خاطر اینکه از کنفرانس ملی آینده‌نگاری در حوزه فناوری و نوآوری و نقش آن در حکمرانی حمایت‌های لازم را تا کنون انجام داده‌اند تشکر کنم. همچنین لازم می‌دانم از جناب آقای دکتر موسوی که موضوع برگزاری این کنفرانس را آغاز کردند و زحمات زیادی در این مسیر متحمل شده‌اند، قدردانی کنم. علاوه بر ایشان، از همکاران محترم، اعضای هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری نوین و کارشناسانی که در این زمینه همکاری کرده‌اند نیز صمیمانه تشکر و قدردانی می‌کنم.کنفرانس ملی آینده‌نگاری فناوری و نوآوری و نقش آن در حکمرانی، یکی از نخستین کنفرانس‌هایی است که در این عرصه مورد توجه قرار گرفته و در حال اجرا است.

پیش از آنکه به اهداف، فعالیت‌ها و محورهای این کنفرانس بپردازم، لازم است مقدمه‌ای بیان کنم.سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران به عنوان یکی از بزرگ‌ترین سازمان‌های پژوهش و فناوری (RTO)، تاکنون بیش از 44 سال سابقه فعالیت دارد. این سازمان توانسته با ایجاد پژوهشکده‌های مختلف در رشته‌های فنی، مهندسی، علوم پایه و همچنین کشاورزی، دستاوردهای مهمی در زمینه فناوری‌های راهبردی و نوین را کسب نماید. و نقش مؤثری در ارتباط با صنعت ،جامعه و دولت ایفا کند.از جمله پژوهشکده‌های فعال در کنار پژوهشکده‌های فنی و مهندسی، پژوهشکده مطالعات فناوری نوین است که بیشتر بر مطالعات راهبردی متمرکز است. این پژوهشکده دو حوزه اساسی را دنبال می‌کند: نخست، حوزه پژوهش در زمینه مدیریت فناوری و دوم، حوزه سیاست‌گذاری فناوری و نوآوری، اگرچه خود سیاست‌گذاری یکی از زیرمجموعه‌های مدیریت فناوری و نوآوری محسوب می‌شود، اما به طور مستقل به عنوان رشته دانشگاهی نیز اهمیت دارد. در همین چارچوب، این پژوهشکده با توجه به مأموریت‌های خود تصمیم گرفته است کنفرانس ملی آینده‌نگاری فناوری و نوآوری و نقش آن در حکمرانی را برگزار کند.

سؤال اول: اهداف برگزاری کنفرانس چیست؟

از اهداف این کنفرانس می‌توان؛ به بهره گیری از ابزار های مدیریت فناوری و نوآوری اشاره کرد. این بهره گیری با یک رویکرد سیستمی و فرایندی و در قالب نظام مدیریت فناوری ونوآوری صورت می‌گیرد. در این نظام، فعالیت‌هایی همچون شناسایی، انتخاب، کسب و بهره‌برداری از فناوری‌ها در حوزه‌های راهبردی و نوین فناوری دنبال می‌شود. لذا یکی از اهداف این کنفرانس، فراهم کردن بستری برای بکار گیری ابزار اینده نگاری فناوری ونواوری در عرصه‌های مختلف مورد نیاز کشور است. در حقیقت، این کنفرانس قصد دارد نقش نظام مدیریت فناوری و سیاست‌گذاری را در حکمرانی علمی و فناورانه در عرصه‌های اولویت‌دار کشور برجسته کند. برای نمونه، با استفاده از ابزار اینده نگاری، حکمرانی در عرصه های آب، انرژی و محیط زیست را بهبود ببخشد.

درادامه این بحث، از  جمله جهت گیری های این کنفرانس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سیاست‌گذاری در ترویج و به‌کارگیری فناوری و نوآوری، اشاعه دانش فناورانه و نوآورانه و مباحث مرتبط با آن، جزو موضوعات این رویداد هستند.
• انتقال اطلاعات و دانش جدید به مدیران و صاحبان صنایع در دولت و بخش خصوصی؛
• گردهم‌آوردن صاحب‌نظران و ایجاد زمینه تبادل تجربیات میان آنان از طریق گفتگو در پنل‌های تخصصی؛
• انگیزه‌بخشی برای اجرای سیاست‌های نوآوری در آینده کشور؛• شبکه‌سازی میان بازیگران عرصه‌های مختلف به ویژه در حوزه‌های آب، انرژی و محیط زیست؛
• آگاهی‌بخشی نسبت به آخرین تحولات فناوری و نوآوری در سطح جهانی و ملی.این کنفرانس با برگزاری چندین پنل تخصصی وارایه مقالات تخصصی در محور های دارای اولویت، زمینه بررسی تخصصی وبکار گیری این نوآوری ها را فراهم خواهد کرد.

سؤال دوم: موضوعات مطرح در کنفرانس کدام است؟

از جمله موضوعاتی که امروزه ،کشور در آن‌ها با چالش‌های جدی روبرو است، کسری و ناترازی در عرصه های آب، انرژی و محیط زیست است .بنابراین، سیاست‌گذاری باید به گونه‌ای صورت گیرد که حکمرانان و مدیران کشور بتوانند از این سیاست‌ها برای رفع  این چالش‌ها استفاده کنند.

این کنفرانس با تمرکز بر بکار گیری اینده نگاری،به عنوان یکی از ابزارهای مدیریت فناوری و سیاست‌گذاری تلاش دارد کمکی به حکمرانی مناسب کشور بنماید. انتخاب نام "کنفرانس آینده‌نگاری فناوری و نوآوری و نقش آن در حکمرانی" به همین دلیل است که مشخص شود با چه شیوه و راهبرد هایی ،چالش های عرصه های اولویت دار بر طرف می شود.با عنایت به اینکه عصر حاضر ،عصرشکوفایی و رشد و پیشرفت فناوری های نوین است. و بسیاری ازاین فناوری ها می توانند به رفع چالش های ما کمک کنند.لذا موضوع کنفرانس این است، که چگونه آینده‌نگاری فناوری و نواوری به احصا سیاست هایی بینجامد تا بکار گیری آنها موجب حل مشکلات گردد. علاوه بر این‌ها، پرداختن به فناوری‌های صنعت چهار نیز بخش مهمی از محتوای این کنفرانس را تشکیل می‌دهند. فناوری‌هایی همچون هوش مصنوعی، مواد و انرژی‌های نو، مباحث متاورس و سایر فناوری‌های مرتبط می‌توانند به عنوان فناوری های پیشرفته، در رفع چالش‌های حکمرانی مورد استفاده قرار گیرند.سیاست‌گذاری در مسیر گذار از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب و کارآمد نیز از دیگر موضوعات محتوایی این کنفرانس به شمار می‌رود.

سؤال سوم: این کنفرانس چه تأثیری در حل چالش‌های کشور خواهد داشت؟

کنفرانس آینده‌نگاری فناوری و نوآوری و نقش آن در حکمرانی می‌تواند چندین تأثیر جدی در حل چالش‌های کشور داشته باشد.نخستین تأثیر آن در حوزه سیاست‌گذاری است؛ چراکه این کنفرانس ابزاری در اختیار سیاست‌گذاران و حکمرانان کشور قرار می‌دهد تا بتوانند از نتایج پژوهش‌ها و گفتگوهای علمی در جهت رفع چالش‌های کلان بهره‌برداری کنند.دومین تأثیر این کنفرانس در ایجاد شبکه‌سازی میان بازیگران مختلف است.

اگر این شبکه‌سازی به وجود آید و تقویت شود، درک و مفاهمه در خصوص کاربردهای فناوری‌های نوین میان بازیگران افزایش خواهد یافت و می‌تواند به توسعه فناوری و نوآوری در کشور منجر شود.سومین تأثیر آن آگاهی‌بخشی است. وقتی صاحب‌نظران حوزه‌های مرتبط با فناوری‌های نوین، آخرین تحولات جهانی و ملی را مطرح کنند، این اطلاعات می‌تواند به مدیران، صنعتگران و پژوهشگران کشور منتقل شود و آن‌ها را در تصمیم‌گیری‌های علمی و عملی یاری دهد.

از نظر اجرایی نیز این کنفرانس در روز پنجم آبان‌ماه برگزار خواهد شد. مقالات دریافت‌شده که با نمایه ISC ثبت خواهند شد، توسط داوران بررسی و ارزیابی می‌شوند. نتایج نهایی پذیرش مقالات در پانزدهم مهرماه ۱۴۰۴ به نویسندگان اعلام خواهد شد.

به این ترتیب، این کنفرانس بستری برای نشر دانش و افزایش آگاهی عمومی و تخصصی فراهم می‌کند و امید است بتواند گرهی از مشکلات کشور را در عرصه‌ حکمرانی آب، انرژی، محیط زیست و سایر حوزه‌های راهبردی باز کند.

امیدوارم نتایج و دستاورد های ‌ این کنفرانس تدوین و مباحثی که میان صاحب‌نظران مطرح می‌شود مکتوب شود و در آینده بتواندکمک مؤثری در رفع چالش‌های کشور بنماید. و نقشی در توسعه و پیشرفت کشور ایفا کند.

 در پایان، تشکر می‌کنم از اینکه این فرصت گفتگو فراهم شد.

زمان برگزاری: ۵ آبان‌ماه ۱۴۰۴ — اعلام نتایج مقالات: ۱۵ مهرماه ۱۴۰۴  : ISC
میزبان: سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران (RTO)