معرفی کتاب «روایت توسعه بر بال فناوری» نوشته دکتر امیر ناظمی

در جهانی که سیاست‌گذاری علم و فناوری نقش اساسی در حکمرانی ایفا می‌کند، کتاب «روایت توسعه بر بال فناوری» نوشته امیر ناظمی و منتشر شده توسط انتشارات کتاب شرق در سال ۱۴۰۳، به‌عنوان اثری مرجع و تحلیل‌محور، نگاهی تاریخی، نظری و تطبیقی به رابطه علم، فناوری و توسعه ارائه می‌دهد.

مشخصات کتاب

عنوان: روایت توسعه بر بال فناوری
نویسنده: دکتر امیر ناظمی
ناشر: کتاب شرق
سال انتشار: ۱۴۰۳
تعداد صفحات: ۱۶۰ صفحه

خلاصه و محتوای کتاب

این کتاب با رویکردی تاریخی و مبتنی بر داده‌های واقعی، نشان می‌دهد که چگونه کشورهایی مثل چین دوران مائو، شوروی سابق و ایران معاصر، با اتخاذ سیاست‌های خاص در حوزه علم و فناوری، مسیرهای متفاوتی را در پیش گرفتند؛ برخی موفق و برخی با شکست همراه بودند.

چارچوب تحلیلی Feasibility‑Attractiveness

در ابتدای کتاب، چارچوب Feasibility-Attractiveness معرفی می‌شود. این مدل برای سنجش تعادل میان آرزوهای سیاست‌گذاران و ظرفیت‌های واقعی کشور طراحی شده است. این رویکرد برای تدوین سیاست‌های واقع‌گرایانه علم و فناوری بسیار کاربردی است.

وضعیت ایران در شاخص جهانی نوآوری

یکی از بخش‌های کلیدی کتاب، بررسی دقیق وضعیت ایران در شاخص جهانی نوآوری 2023 است. ایران در این سال در رتبه ۶۲ از ۱۳۲ کشور قرار داشته و در بسیاری از زیرشاخص‌ها، در پایین‌ترین چارک دیده می‌شود.

ناظمی دلایل این وضعیت را در ترکیبی از درون‌گرایی ساختاری، فقدان تعامل بین‌المللی، و سیاست‌گذاری آرمان‌گرایانه و غیربنیادین می‌داند.

چهار درس سیاست‌گذاری علم و فناوری

نویسنده در جمع‌بندی، چهار درس کلیدی برای طراحی سیاست‌های آینده پیشنهاد می‌دهد:

ضرورت تنوع در سیاست‌گذاری
هم‌راستایی سیاست علم‌وفناوری با سیاست‌های اقتصادی و فرهنگی
پذیرش محدودیت‌های ساختاری در آرمان‌گرایی‌ها
تأکید بر نقش جامعه خلاق و نوآور در توسعه پایدار

این کتاب مناسب چه کسانی است؟

اگر در حوزه‌هایی مثل مدیریت فناوری، علوم سیاسی، توسعه یا سیاست‌گذاری عمومی فعالیت می‌کنید، این کتاب منبعی ارزشمند و قابل استناد برایتان خواهد بود.

کتاب روایت توسعه, کتاب امیر ناظمی, سیاست‌گذاری علم و فناوری, شاخص نوآوری ایران, توسعه در ایران, تحول دیجیتال